Gevaren van te simpel: blijf herkenbaar in je verpakking.

In deze blog bespreken we de valkuilen van oversimplificatie en hoe je een evenwicht kunt vinden tussen een gestroomlijnd design en het behouden van onderscheidende brand assets.

1. Waarom minimalisme de norm is geworden

Minimalisme is in de afgelopen jaren uitgegroeid tot de standaard in design. Denk aan wereldmerken zoals Apple, die hun producten positioneren met strakke lijnen en weinig visuele ruis.

Minimalistische verpakkingen worden geassocieerd met eenvoud, luxe en verfijning en lijken de perfecte oplossing voor een drukke consumentenmarkt.

Met de komst van e-commerce is deze trend verder versneld, omdat verpakkingen op digitale platforms moeten opvallen met minimale ruimte en visuele complexiteit.

In fysieke winkels maakt minimalistisch design het product makkelijker om te scannen (met de ogen) in een overvol schap, terwijl op online platformen zoals Amazon een simplistisch ontwerp helpt om de aandacht te trekken tussen tientallen miniatuurafbeeldingen.

Veel bedrijven — groot én klein — nemen daarom de beslissing om hun verpakkingen te versoberen in de hoop zo aantrekkelijker en overzichtelijker te worden.

Maar waar het minimalisme op korte termijn een gevoel van orde en rust kan brengen, bestaat er een risico dat merken de zogenaamde vereenvoudigingsval ingaan, waarbij de simplificatie leidt tot verlies van identiteit en merkherkenning.

2. De valkuilen van oversimplificatie 

Oversimplificatie ontstaat wanneer een merk te veel weghaalt van zijn visuele identiteit om te voldoen aan de norm van minimalisme.

Dit gebeurt vaak wanneer ontwerpers of marketeers in hun streven naar een ‘clean’ design de balans verliezen en essentiële merkelementen opofferen die zorgen voor herkenning en onderscheidend vermogen.

Deze valkuil kan verschillende gevolgen hebben:

• Verlies van merkpersoonlijkheid: Door alle ‘extra’s’ weg te halen, verliest het merk zijn unieke karakter en identiteit.

• Minder herkenbaarheid: Wanneer belangrijke visuele BrandQs/cues zoals kleuren, typografie, en zelfs specifieke vormen worden geëlimineerd, wordt het moeilijker voor consumenten om het merk in een oogwenk te herkennen.

• Onvermogen om op te vallen: In een vol schap of een drukke online omgeving zorgt vereenvoudiging ervoor dat het product snel onzichtbaar wordt.

3. Het belang van distinctive brand assets

Het concept van distinctive brand assets is diepgaand bestudeerd door experts zoals Byron Sharp en Jenni Romaniuk.

In hun boeken “How Brands Grow” benadrukken zij dat merkelementen zoals kleur, vorm, typografie en zelfs specifieke afbeeldingen een merk helpen om in het brein van de consument te ‘coderen’.

Deze elementen vormen het mentale netwerk dat de consument helpt om snel een product te identificeren, zelfs als hij of zij zich er niet bewust van is.

Voorbeelden hiervan zijn de rode kleur van Coca-Cola, de gele boog van McDonald’s en de groene fles van Heineken.

Wanneer een merk ervoor kiest om zijn visuele identiteit te versimpelen, kan dit het mentale netwerk van deze opgebouwde associaties verzwakken, waardoor de herkenbaarheid afneemt.

4. Verlies van Merkassociaties: Gevaar van Langzame Erosie

Merken die regelmatig door verschillende reclamebureaus en marketeers worden ‘aangepast’ ondergaan vaak een subtiele, maar onomkeerbare vervaging van hun identiteit. 

Dit fenomeen wordt soms omschreven als “death by a thousand cuts”: iedere kleine verandering lijkt op zichzelf onschuldig, maar samen zorgen ze ervoor dat een merk langzaam zijn kracht en onderscheidend vermogen verliest.

Wat als een chirurgische ingreep wordt gezien, blijkt in de praktijk een opeenstapeling van esthetische aanpassingen die ervoor zorgen dat een merk zijn kernidentiteit verliest.

Dit benadrukt het belang om merkdesign strategisch en vanuit een wetenschappelijk marketingkader aan te pakken, waarbij elke wijziging zorgvuldig wordt afgewogen tegen de mogelijke impact op de lange termijn.

5. Voorbeelden van merken die hun identiteit verloren door vereenvoudiging

Een aantal merken hebben de afgelopen jaren geprobeerd hun verpakkingen te versimpelen, met soms desastreuze gevolgen.

Bekende voorbeelden zijn: 

- Tropicana (2009) 

In 2009 besloot Tropicana zijn klassieke verpakking te vervangen door een eenvoudiger ontwerp. Het iconische beeld van een sinaasappel met een rietje werd vervangen door een minimalistisch beeld van een glas sinaasappelsap.

De reactie van consumenten was overweldigend negatief. De nieuwe verpakking leidde tot een daling van 20% in de verkoop in slechts twee maanden, wat het bedrijf miljoenen dollars kostte.

Tropicana keerde uiteindelijk terug naar het oude ontwerp.

- Gap Logo Redesign (2010)

De kledingketen Gap in Amerika probeerde zijn klassieke logo te moderniseren met een strakker, minimalistisch ontwerp.

Consumenten herkenden het merk echter niet meer, wat leidde tot een massale terugslag en een snelle terugkeer naar het oude logo. 

6. Het vinden van de juiste balans: Less is not always more

Een goede minimalistische verpakking behoudt de essentie van het merk.

Dit betekent dat ontwerpers zich moeten richten op het behouden van de onderscheidende merkelementen — kleuren, vormen, typografie — terwijl ze onnodige details verwijderen.

De focus ligt op vereenvoudiging zonder afbreuk te doen aan de herkenbaarheid.

Merken moeten overwegen welke elementen kernonderdelen zijn van hun merkidentiteit en welke elementen kunnen worden vereenvoudigd.

Het is belangrijk om een balans te vinden tussen een modern, strak design en het behoud van de visuele cues die zorgen voor herkenning en voorkeur bij de consument. 

7. De rol van technologie en digitale context

De digitale omgeving heeft een grote invloed op het ontwerp van verpakkingen.

Op online platforms worden verpakkingen vaak weergegeven in kleine thumbnails, wat betekent dat ze goed zichtbaar en herkenbaar moeten zijn, zelfs in een klein formaat.

Minimalisme kan hierbij helpen, maar moet zorgvuldig worden toegepast zodat de verpakking zijn essentie niet verliest.

Daarnaast spelen technologische innovaties zoals augmented reality (AR) en 3D-visualisatie een steeds grotere rol.

Merken kunnen experimenteren met interactieve verpakkingen waarbij consumenten via hun smartphones extra informatie krijgen over het product of zelfs een 3D-ervaring kunnen beleven.

Dit biedt de mogelijkheid om minimalistische ontwerpen te combineren met rijke merkervaringen die verder gaan dan het fysieke ontwerp.

8. Toepassingen voor lokale KMO’s: Hoe minimalisme en herkenbaarheid te combineren? 

Voor KMO’s is het vinden van een balans tussen een modern design en herkenbaarheid essentieel. Hier zijn enkele tips:

• Behoud kenmerkende kleuren: Als je merk een bepaalde kleur gebruikt die sterk geassocieerd is met je product of dienst, zorg er dan voor dat deze kleur een prominente plaats behoudt, zelfs in een minimalistisch design.

• Gebruik van onderscheidende vormen: Denk aan unieke verpakkingsvormen die jouw product letterlijk laten uitsteken op het schap.

• Speel met textuur en materialen: Als minimalisme visueel gezien te ‘plat’ dreigt te worden, kun je onderscheid creëren door te spelen met texturen of duurzame materialen.

• Maak gebruik van interactieve elementen: Denk aan QR-codes of kleine verrassingen op de verpakking die de klant aanmoedigen om verder te ontdekken. 

Conclusie: Het succes van een doordachte aanpak

Het vinden van de juiste balans tussen minimalisme en merkherkenning is geen eenvoudige taak.

Het vereist een diepgaande analyse van de huidige merkelementen en een zorgvuldige afweging van wat behouden moet blijven en wat vereenvoudigd kan worden.

Voor lokale KMO’s is het belangrijk om minimalisme niet als doel op zich te zien, maar als een middel om de merkidentiteit te versterken, zonder de herkenbaarheid te verliezen.

Sterke verpakkingen zorgen niet alleen voor herkenbaarheid en voorkeur, maar versterken ook de mentale beschikbaarheid van het merk in het brein van de consument.

Dit leidt uiteindelijk tot duurzame groei en succes — zowel op het schap als online.

Benieuwd hoe BrandQs jouw merk kan helpen om deze balans te vinden?

Neem vandaag nog contact met ons op en ontdek hoe wij jouw verpakkingsdesign kunnen transformeren tot een krachtig, herkenbaar marketinginstrument dat je merk echt laat groeien.

Plan een gratis strategiegesprek